Σίγουρα είχαμε να πούμε ακόμη πολλά. Ατελείωτες συζητήσεις μαζί του τα τελευταία καλοκαίρια κάτω από το δέντρο, στα παγκάκια της παιδικής χαράς στην πέρα γειτονιά. Με τρομερή διαύγεια και ατελείωτες ιστορίες ο Μπάρμπα Θανασιός ( Γκαντίδης Αθανάσιος), με έκανε πολλές φόρες, να εγκαταλείψω την δουλειά μου στα μελίσσια μου, να σταματάω εκεί και να συζητάμε για 3-4 ώρες συνεχώς.Την μια ιστορία πιάναμε, την άλλη αφήναμε. Κινητή βιβλιοθήκη ο Μπάρμπα Θανασιός, μοιράστηκε τα προσωπικά του βιώματα για το χωριό, αλλά και εξαιρετικές περιγραφές για το Σύδιο της Ανατολικής Θράκης, για τον παρασημοφορημένο Ταξίαρχο των Βαλκανικών Πόλεμων (Πατέρα του), Γκαντίδη Γεώργιο κτλπ. Με χαμόγελο , και αστείρευτο χιούμορ, αλλά και με απόλυτες απόψεις για θέματα πατριωτισμού, στήριξε σημαντικά την ερευνά μου και τις απορίες μου. Θα μου λείψουν οι συζητήσεις του , όπως επίσης θα λείψει και στον γείτονά του και Κουρέα, τον Γιάννη τον Καμπάνταη , αλλά και στους γείτονες του, την παρέα του Γιώργη του Μουντσιάκη , και τον Λαζαρή του Μπαμπαλιαγκάκη. Καλό σου ταξίδι Μπάρμπα Θανασιό , και να είναι ελαφρύ το χώμα που θα σε σκεπάζει.
Σήμερα το πρωί, κατά την διάρκεια της λειτουργίας, στην μεγάλη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου Προσκυνητών ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ.κ. Παντελεήμων, παρουσία πλήθους πιστών, πολιτειακών και θεσμικών φορέων( νυν και απελθούσας Δημοτικής Αρχής, Αντιδημάρχων και Προέδρου), αλλά και συγγενών, μέσα σε κλίμα συγκίνησης, χειροτόνησε τον Διάκονο Στέφανο Ναλμπαντάκη σε Πρεσβύτερο(Ιερέα). Η διαδικασία χειροτόνησης ήταν πρωτόγνωρη για τους περισσότερους Χατζηλαριώτες, αφού στην ιστορική αυτή εκκλησία που ανεγέρθη το 1835-40 από τον Μητροπολίτη Μαρωνείας κ.κ. Άνθιμο, και ανακαινίστηκε εκ βάθρων το 1975-77 από τον Ιερέα του χωριού Παπαβασιλείου Πέτρο, δεν έχει χειροτονηθεί άλλος συγχωριανός μας. Με δεδομένο πως το ιερό τέμπλο της εκκλησίας έχει αφαιρεθεί πρόσφατα, για να αντικατασταθεί με νέο, οι πιστοί Χατζηλαριώτες, και όχι μόνον, είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν όλο το τελετουργικό που γίνεται και στην Αγία Τράπεζα, και να φωνάξουν πολλές φορές Άξιος στην προτροπή του Σεβασμιωτάτου. Μετά την χειροτονία του Πατήρ Στέφανου , ο Σεβασμιώτατος απέδωσε τον Ανώτερο βαθμό του Πρωτοπρεσβύτερου, στον ιερέα του χωριού μας, Πατέρα Παύλο Σαπουνίδη. Ο βαθμός αυτός αποδίδεται από τον Μητροπολίτη σε ιερείς έγγαμους με μεγάλη ποιμαντική δραστηριότητα και αποτελεί τον μέγιστο βαθμό σε κληρικούς. Ο Πατήρ Παύλος κατείχε το προβλεπόμενο Επιγονάτιο από τον προηγούμενο Μητροπολίτη κ.κ. Δαμασκηνό, ενώ σημερα ο νυν Μητροπολίτης μας κ.κ. Παντελεήμων του απέδωσε και τον Μεγάλο Σταυρό της Μητροπόλεως . Ως Χατζηλαριώτες, είμαστε υπερήφανοι για τους ιερείς μας, και τους ευχόμαστε να τους έχει ο Θεός καλά, ώστε να μας καθοδηγούν.
Ακολουθούν όλα τα Videos της Χειροτονίας
Προσκυνητές Ν. Ροδόπης : Ενα προσφυγικό χωριό , με αστείρευτη κουλτούρα και ανθρωπισμό, το τελευταίο χρονικό διάστημα πλήττεται από τις πράξεις κάποιου ΑΝΟΗΤΟΥ. Εξαιτίας του, μας πιάνουν στην πένα τους , τα Social Media ( Facebook) καθώς και έντυπα μέσα στης Κομοτηνής , και δυσφημείται το χωριό μας. Φυσικά αναφέρομαι στα 1-2 περιστατικά δηλητηρίασης Σκύλων στους Προσκυνητές , και άλλα τόσα στην παραλιακή ζώνη, στο Κρυονέρι. Είναι ΑΔΙΚΟ να ακούγεται το χωριό μας για τέτοια περιστατικά και να μένουν στην μνήμη αυτού που θα τα διαβάζει , μόνον άσχημες εντυπώσεις. Ελπίζουμε το κακό να σταματήσει εδώ. Ασφαλώς και έχει πέσει στην αντίληψη μας, σε ένα χωριό που σπανιότατα είχε ΑΔΕΣΠΟΤΑ, τώρα να έχει ξαφνικά. Κάποιοι προφανώς Ζωόφιλοι της Δεκάρας , παίρνουν ένα σκυλί , και ως Ληγμένο Αξεσουάρ το πετούν οταν το βαρεθούνε. Σωστή η ανακοίνωση του Δημάρχου Κου Χαριτόπουλου , να αντιμετωπίσει το θέμα, και έτσι να προστατευθούν και τα ζώα, αλλά και η τιμή του χωριού μας. Ελπίζουμε αυτός ΑΣΥΝΕΙΔΗΤΟΣ να μας διαβάζει , η να του μεταφερθούν αυτά που γράφουμε και να το σταματήσει.
Σήμερα με μεσολάβηση του proskinitesgr έγινε συνάντηση συγγενών στο Καφέ το Μιχάλη με κοινή καταγωγή από το Σύδιον ( Σιαχίνκιοι) της Ανατολικής Θράκης. Πρόκειται για συνάντηση Ξαδέρφων της Οικογένειας Μοσχίδη. Δυο αδέλφια , ο Κος Μοσχίδης Γιώργος , που ζει στην Ρόδο , και ο Κος Μοσχίδης Αθανάσιος , που ζει στην Μέλισσα της Ξάνθης , συνάντησαν τον συγγενή τους Κο Μοσχίδη Ευθύμιο από τους Προσκυνητές . Τελικά το internet συμβάλει και σε τέτοιου είδους δράσεις. Η συνάντηση έγινε με την ευκαιρία παρουσίας του του Κου Μοσχίδη Γιώργου στην Κομοτηνή, ως καλεσμένος από τον Μελισσοκομικό Σύλλογο Ν. Ροδόπης , για να διδάξει θέματα που αφορούν το Πεύκο και την παραγωγή Πευκόμελου .
Μπορεί ο ήλιος να λάμπει, αλλά η ψύχρα - ψυχρά ! Οι Καμινάδες καπνίζουν !
Ασφαλώς και δεν μας τιμούν τέτοιες εικόνες, όταν στα καλά καθούμενα σήμερα βλέπουμε Σκουπίδια πεταμένα μπροστά στο Μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου. Τα φύλλα και τα κλαδιά που πετάμε όλα αυτά τα χρόνια ανακυκλώνονται και δεν υπήρξε κανένα πρόβλημα. Όμως αυτό είναι κάτι άλλο.Η σημερινή εικόνα είναι ΕΙΚΟΝΑ ΝΤΡΟΠΗΣ. Απερισκεψία, ελαφρότητα, τεμπελιά , η κάτι άλλο? Πρέπει πάση θυσία να αποτραπεί άλλη μια νέα εστία σκουπιδιών και μάλιστα μπροστά στο ιστορικό μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου !
Ευχαριστούμε τον φίλο που μας έστειλε το Video με τον μικρό κολυμβητή που πήρε τον Σταυρό την ημέρα των Θεοφανείων στο Συντριβάνι των Προσκυνητών. Πρόκειται για τον μικρο Νικόλα - Παναγιώτη Γκλέτσο , γιο του Αποστόλη Γκλέτσου και της Ιορδάνας Λαλάκη. Αλλά και εγγονός του Βασίλη και της Κατίνας Λαλάκη ( Ντουσκαίοι). Τυχερό να είναι το παλληκάρι στην ζωή του και να τον προστατεύει ο Σταυρός !
Για άλλους ήταν έκπληξη , ενώ για κάποιους άλλους όχι. Ο μέχρι χτες Στέφανος της γειτονιάς μας, πήρε την μεγάλη απόφαση , να εγκαταλείψει την κοσμική ζωή και να ταχθεί στον Θεό. Η απόφαση του φαντάζει για εμάς πιθανόν δύσκολη η πρωτόγνωρη, αλλά είναι δική του, και είναι σεβαστή. Στον χτεσινό εσπερινό που τελέστηκε από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη κ.κ. Παντελεήμωνα, στην Ιερά Μονή Οσίου Μαξίμου του Καυσοκαλυβίτη , έγινε η Κουρά του ως Μοναχός στην συγκεκριμένη μονή. Εμείς να του ευχηθούμε, να είναι Άξιος, και ότι επιθυμεί στην θρησκευτική του πορεία !
Λίγο πριν μπει το 2020 , ο Δήμος Μαρώνειας - Σαπών αποφάσισε να μετακομίσει το Κ.Ε.Π. στις ιδιόκτητες εγκαταστάσεις του ( για εξοικονόμηση πόρων) στο ισόγειο του Αντιδημαρχείου της Ξυλαγανής. Συνεπώς όσοι συμπολίτες μας επιθυμούν συναλλαγές μέσω των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών ( Κ.Ε.Π.) του Δήμου , μπορούν να προσέρχονται στο ισόγειο του Αντιδημαρχείου , δίπλα στην πλατεία .
Σήμερα στελέχη της Ελληνικής Αστυνομίας προέβησαν σε ενημερωτική επίσκεψη στις Καφετέριες και Καφενεία του χωριού μας, συνοδευόμενα από τον Πρόεδρο του χωριού, ώστε να ενημερωθούν για την αυστηρότατη νομοθεσία που διέπει την Δολοφονία Σκύλων με φόλες εξαιτίας ενός λυπηρού περιστατικοί που συνέβη πριν λίγο καιρό στο χωριό μας. Εκτιμούμε πως η ενέργεια αυτή της ΕΛ.ΑΣ ήταν εποικοδομητική , γιατί πρέπει να αντιληφθούμε, πως οι καιροί έχουν αλλάξει και η αντιμετώπιση των Αδέσποτων Σκύλων δεν είναι οι Φόλες και η βίαιη θανάτωση των ζώων . Υπάρχουν υπεύθυνοι που πρέπει να επιληφθούν , και όχι να αυτοδικεί κάποιος. Αλλωστε έτσι πρέπει να λειτουργούμε σε ένα ευνομούμενο κράτος. Το χωριό μας , διαθέτει μια ισχυρή πολιτιστική κουλτούρα , και δεν μπορεί να αμαυρώνεται από τέτοιες άσχημες και απερίσκεπτες ενεργειες.
Σχεδόν καθημερινά γίνομαι αποδέκτης ιστορικών πληροφοριών από τις Γυναίκες και τους Άντρες του χωριού μας. Ο χρόνος και η συμπεριφορά μου τα τελευταία 10 χρόνια , μας έφεραν ακόμη πιο κοντά , και έτσι αυτό λειτούργησε εποικοδομητικά στην ερεύνα μου που αφορά την ιστορία του χωριού μας και την ιδιαίτερη καταγωγή των προσφύγων. Η ημέρα της Γυναικοκρατίας ήταν Γουρλίδικη και για μένα , αφού βρήκα σε μεγάλα κέφια τον Κο Θεοφάνη Πεταχτό ( Τζιανφέρη) , ο οποίος με εξαιρετικη διαύγεια , μου περιέγραψε σαν να ξαναζούσε τις διάφορες όμορφες Χριστουγεννιάτικες στιγμές για περιπου 2 ώρες, συνεπικουρούμενος από τον Μπατζανάκη του Κο Κοκκινάκη Ευάγγελο ( Μπαγκάλα). Απίστευτα όμορφες ιστορίες και περιγραφές στα παιδικά και εφηβικά τους χρόνια, για τα Έθιμα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Κατεγράφησαν Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα που μέχρι στιγμής παρέμειναν τελείως άγνωστα για εμάς τους νεότερους καθώς και τα γλέντια που ακολουθούσαν. Τους Ευχαριστώ δημόσια για την μεγάλη τους προσφορά στην συλλογή αυτού του ιστορικού υλικού , που έχουμε υποχρέωση να μεταφέρουμε στις επόμενες γενιές.
Ανάβιωσε και φέτος το Έθιμο της Γυναικοκρατίας ή Μπάμπως ή Μπάμπιντεν στους Προσκυνητές Ροδόπης , όπως και σε άλλα πολλά χωριά που κατοικούνται από τον Θρακικό Ελληνισμό . Παρ ότι το έθιμο έχει χάσει την παλιά του αίγλη, κόντρα στο χρόνο πολλοί Πολιτιστικοί Σύλλογοι αγωνίζονται να κρατήσουν με κάθε τρόπο. Λίγο η εξέλιξη , λίγο η αδιαφορία , λίγο ο σύγχρονος τρόπος ζωής, λίγο η αστυφιλία , αλλά και άλλοι παράγοντες , οδήγησαν φυσιολογικά στην υποβάθμιση αυτής της σημαντικής Γιορτής των Γυναικών της Θράκης. Στην εκδήλωση αυτή οι Μόνοι Άντρες που παρευρέθηκαν, ήταν οι Θεσμικοί Παράγοντες της περιοχής μας ( Ο Δήμαρχος Μαρωνείας Σαπών, Κος Ντίνος Χαριτόπουλος με τους Αντιδημάρχους του και το Τοπικό Συμβούλιο Προσκυνητών) , αφού απαγορεύεται η προσέλευση όλων των των Αντρών του χωριού μας .
Σαν σήμερα γιόρταζε η Εκκλησία στο χωριό Μικρό Βογιαλίκιο της Βόρειας Θράκης, σήμερα Νότιας Βουλγαρίας. Ο μικρός αυτός ναός ήταν
αφιερωμένος στον Άγιο Ιωάννη, τον Πρόδρομο και
Βαπτιστή . Αναφερόμαστε και
στην καμένη και στην νεώτερη εκκλησία.
Το αρχειακό υλικό μας, μετά από την μακροχρόνια έρευνα για τους συντοπίτες
μας Μικρο –Βογιαλικιώτες , που κατοικούν στους Προσκυνητές του Ν. Ροδόπης μας επιτρέπει
σήμερα με την ευκαιρία της εορτής του Αγίου Ιωάννη να παραθέσουμε λίγα στοιχεία για αυτήν την εκκλησία. Η μικρή και χαμηλή εκκλησία με τους μεγάλους και χοντρούς πελεκημένους κορμούς δέντρων που συγκροτούσαν την σκεπή , προερχόμενα από κάποιο μικρό ιδιωτικό δάσος του διπλανού Μεγάλου Βογιαλικίου, ήταν αφιερωμένη στον Άγιο
Ιωάννη τον Πρόδρομο. Θα κτιστεί από τους ίδιους τους κατοίκους του χωριού με μεγάλο κόπο και τα πενιχρά τους εισοδήματα
το 1847 . Μετά από 29 χρόνια λειτουργίας της,
το 1876
θα υποστεί λεηλασία και πυρπολισμό από Τουρκικό ανυπότακτο τμήμα Κιρκάσιων (Τσερκέζων) Βαζιβουζούκων που βρίσκονται εκεί εν όψει του Ρωσο-Τουρκικού πολέμου . Η
καταστροφή του ναού θα είναι ολοκληρωτική.
Το χωριό θα μείνει χωρίς εκκλησία. Η φτώχεια
των κατοίκων του Μικρού Βογιαλικίου δεν τους επιτρέπει την ανέγερση νέου ναού. Θα εκκλησιαστούν προσωρινά σε παραχωρηθείσα οικία συγχωριανού τους μέχρι το 1892. Θα αποταθούν στην συνέχεια στην τοπική διοίκηση
στο Καβακλή , που το 1878 με την δημιουργία
του ημιαυτόνομου πειραματικού κρατιδίου της Ανατολικής Ρουμελίας ( Eastern Roymelia) αφού διαθέτει καλύτερη οικονομική κατάσταση . Όμως και εκεί θα αντιμετωπιστεί με
την σειρά , αφού προτεραιότητα είχαν 4 μεγαλύτερα
χωριά που υπέστησαν ακριβώς το ίδιο. Έτσι ως το μικρότερο πληθυσμιακά χωριό στην περιοχή , θα αποκτήσει τελευταίο, νέον περίλαμπρον ναό στα θεμέλια του πυρποληθέντος.
Η νέα εκκλησία θα εγκαινιαστεί την 29 Αυγούστου του 1892. Έκτοτε οι Μικρο –Βογιαλικιώτες θα καθιερώσουν τον εορτασμό της νέας
τους εκκλησίας 2 φορές το χρόνο.
Την 7η Ιανουαρίου με Κουρμπάνι και χορούς , και την 29
Αυγούστου. Ως τέτοια θα παραμείνει σε λειτουργία μέχρι και την αναγκαστική εγκατάλειψη του χωριού την 17η Νοε
1924( κατ εφαρμογήν της Συνθήκης του Νεϊγύ). Η εκκλησία καθ όλη την διάρκεια της Οθωμανικής κατοχής , δεν διέθετε καμπαναριό, διότι θεωρούνταν
στοιχείο ξεσηκωμού των Ρωμιών .Η συνέχεια
θα είναι και πάλι δύσκολη , αφού θα υποστεί
και πάλι φθορές, λεηλασία, και την αδιαφορία του Κομμουνιστικού Καθεστώτος της Βουλγαρίας. Με την ένταξη της Βουλγαρίας
στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεκαετίες μετά , κάποιοι λίγοι Βούλγαροι
κάτοικοι του χωριού, με ελληνικές καταβολές, όπως ο Κος Χρήστος με συγγενική σχέση με τους Δουλγεράκηδες, αλλά και καλός φίλος του θανόντος Δουλγεράκη Νικολάου ( πατέρας
της Τασούλας) , και του πρώην Πρόεδρου
των Προσκυνητών Χριστοδουλίδη Γιάννη , θα
την εντάξουν σε Πρόγραμμα Ανακαίνισης του
Υπουργείου Πολιτισμού της Βουλγαρίας και
θα ανακαινιστεί εκ βάθρων. Σήμερα αποτελεί Προστατευόμενο Πολιτιστικό Μνημείο, όπως και άλλες πολλές εκκλησίες στην περιοχή της Βουλγαρίας
και Ρουμανίας. Δίπλα στον τοίχο της εκκλησίας
βρίσκεται ο τάφος του τελευταίου ορθόδοξου Βούλγαρου ιερέα που λειτούργησε σε αυτήν την εκκλησία μαζί με τον Παπά Βασίλη Παπαβασιλείου( παππου του Παπά -Πέτρου) λίγο πριν την αναχώρηση
των Μικρο - Βογιαλικιωτών το 1924 και φέρει τα στοιχεία: СВЕЩЕНИН ( Ιερέας) ПЕТЪР ПОП
ЯНЕВ ( Πέτρος Παπά - Γιάννοφ ή Παπά Ιβάνεφ ) (1856-1923) . Αξίζει να αναφερθεί πως από το 1905 το Μικρο Βογιαλίκιο εποικίστηκε με αρκετές Βουλγαρικές οικογένειες( 12-18) επί συνόλου 86 , και επεβλήθη εκτός των άλλων και η παρουσία Βούλγαρου Ιερέα. Για την εκκλησία που επυρπολήθη δεν υπάρχουν
φωτογραφικά στοιχεία.
Ενώ υπάρχουν για την εκκλησία του 1892 'οπως παρακάτω :
και για την ανακαινισμένο πολιτιστικό μνημείο.
Περισσότερες πληροφορίες , σύντομα στο Βιβλίο για τους Προσκυνητές και τα 16 προσφυγικά χωριά της Ανατολικής και Βόρειας Θράκης που το συγκροτούν !
Μέχρι και στις 6 το βράδυ σήμερα , δεν είχε αναφερθεί κάποιο σοβαρό περιστατικό καταστροφής στο χωριό μας, παρά τους πολύ δυνατούς βοριάδες που επικράτησαν εδώ και 2 ημέρες , και έφθασαν τα 8 και 9 Μποφόρ. Οι μόνες απώλειες φαίνεται να είναι μόνον 3-4 οπωροφόρα δέντρα σε κάποιες αυλές και 1 ελιά στην άκρη του χωριού . Από αύριο το απόγευμα στις 5 εκτιμάτε πως ο αέρας στο χωριό μας θα πέσει περιπου στο 50 % , και η ηρεμία θα επανέλθει .
Ο πολύ κακός καιρός και ο εξαιρετικά δυνατός αέρας πάνω από 8 Μποφόρ , δυσκόλεψαν την μετάβαση πολλών χωριανών και επισκεπτών , στην Εκκλησία , αλλά και στην Παλιά Βρύση. Το ιστορικό αυτό έθιμο έγινε και φέτος. 2 επίδοξοι νεαρού βουτηχτές φέτος δεν πτοήθηκαν από το πολύ κρύο, και βούτηξαν. Χρόνια Πολλά - Χρόνια Καλά, και φωτισμένα σ όλους τους Χατζηλαριώτες ! Ευχαριστούμε την Κα Ροδή Χριστοδουλίδου για τις φωτογραφίες και το Videos.
