Σαν σήμερα γιόρταζε η Εκκλησία στο Μικρό Βογιαλίκιο της Βόρειας Θράκης

Σαν σήμερα  γιόρταζε η Εκκλησία  στο χωριό Μικρό  Βογιαλίκιο της Βόρειας Θράκης, σήμερα Νότιας Βουλγαρίας. Ο μικρός  αυτός  ναός  ήταν αφιερωμένος  στον Άγιο Ιωάννη, τον Πρόδρομο και Βαπτιστή . Αναφερόμαστε και στην καμένη και στην  νεώτερη εκκλησία. Το αρχειακό υλικό μας, μετά  από την μακροχρόνια έρευνα για τους συντοπίτες μας Μικρο –Βογιαλικιώτες , που κατοικούν στους Προσκυνητές του Ν. Ροδόπης μας επιτρέπει σήμερα με την ευκαιρία της εορτής του Αγίου Ιωάννη να παραθέσουμε λίγα στοιχεία για αυτήν την εκκλησία. Η μικρή και  χαμηλή εκκλησία με τους μεγάλους και χοντρούς πελεκημένους κορμούς δέντρων που συγκροτούσαν την σκεπή ,  προερχόμενα  από κάποιο μικρό ιδιωτικό δάσος του διπλανού Μεγάλου Βογιαλικίου,  ήταν αφιερωμένη στον  Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Θα κτιστεί από τους ίδιους τους κατοίκους του χωριού  με μεγάλο κόπο και τα πενιχρά τους εισοδήματα το 1847 . Μετά από  29 χρόνια λειτουργίας της,  το 1876  θα υποστεί λεηλασία και πυρπολισμό από Τουρκικό ανυπότακτο τμήμα Κιρκάσιων (Τσερκέζων) Βαζιβουζούκων που βρίσκονται εκεί εν όψει του Ρωσο-Τουρκικού πολέμου . Η καταστροφή  του ναού θα είναι ολοκληρωτική. Το χωριό θα μείνει  χωρίς εκκλησία. Η φτώχεια των κατοίκων του Μικρού Βογιαλικίου δεν τους επιτρέπει την ανέγερση νέου ναού. Θα εκκλησιαστούν  προσωρινά σε παραχωρηθείσα οικία συγχωριανού τους  μέχρι το 1892. Θα αποταθούν στην συνέχεια στην τοπική διοίκηση στο Καβακλή , που το 1878  με την δημιουργία του ημιαυτόνομου πειραματικού κρατιδίου της Ανατολικής Ρουμελίας ( Eastern Roymelia) αφού  διαθέτει καλύτερη οικονομική  κατάσταση . Όμως και εκεί θα αντιμετωπιστεί με την σειρά , αφού προτεραιότητα  είχαν 4 μεγαλύτερα χωριά που υπέστησαν ακριβώς το ίδιο. Έτσι ως το μικρότερο πληθυσμιακά χωριό  στην περιοχή , θα αποκτήσει τελευταίο,  νέον περίλαμπρον ναό στα θεμέλια του πυρποληθέντος. Η  νέα εκκλησία  θα εγκαινιαστεί την 29 Αυγούστου του  1892. Έκτοτε οι Μικρο –Βογιαλικιώτες  θα καθιερώσουν τον εορτασμό  της νέας τους εκκλησίας 2 φορές το χρόνο. Την  7^η  Ιανουαρίου με Κουρμπάνι και χορούς  , και την 29  Αυγούστου.  Ως τέτοια θα παραμείνει  σε λειτουργία μέχρι και την αναγκαστική  εγκατάλειψη του χωριού την 17^η Νοε 1924( κατ εφαρμογήν της Συνθήκης του Νεϊγύ). Η εκκλησία καθ όλη την διάρκεια της Οθωμανικής κατοχής , δεν διέθετε  καμπαναριό,  διότι  θεωρούνταν  στοιχείο  ξεσηκωμού των Ρωμιών .Η συνέχεια  θα είναι και πάλι δύσκολη , αφού θα υποστεί και πάλι  φθορές,  λεηλασία, και την αδιαφορία  του Κομμουνιστικού Καθεστώτος της Βουλγαρίας. Με την ένταξη της Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεκαετίες μετά , κάποιοι  λίγοι Βούλγαροι κάτοικοι του χωριού, με ελληνικές καταβολές, όπως ο Κος Χρήστος με συγγενική σχέση  με τους Δουλγεράκηδες, αλλά  και καλός φίλος του θανόντος Δουλγεράκη Νικολάου ( πατέρας της Τασούλας) ,  και  του πρώην Πρόεδρου των Προσκυνητών  Χριστοδουλίδη Γιάννη , θα την εντάξουν σε Πρόγραμμα Ανακαίνισης  του Υπουργείου Πολιτισμού της Βουλγαρίας  και θα ανακαινιστεί  εκ βάθρων. Σήμερα αποτελεί Προστατευόμενο Πολιτιστικό Μνημείο, όπως και άλλες πολλές  εκκλησίες στην περιοχή της Βουλγαρίας και Ρουμανίας.  Δίπλα στον τοίχο της εκκλησίας  βρίσκεται  ο τάφος του τελευταίου ορθόδοξου Βούλγαρου ιερέα  που λειτούργησε σε αυτήν την εκκλησία μαζί με τον Παπά Βασίλη Παπαβασιλείου( παππου του Παπά -Πέτρου) λίγο πριν  την αναχώρηση των Μικρο - Βογιαλικιωτών  το 1924  και φέρει τα στοιχεία:  СВЕЩЕНИН ( Ιερέας) ПЕТЪР    ПОП   ЯНЕВ ( Πέτρος  Παπά - Γιάννοφ  ή Παπά Ιβάνεφ ) (1856-1923) . Αξίζει να αναφερθεί πως από το 1905  το Μικρο Βογιαλίκιο εποικίστηκε με αρκετές Βουλγαρικές οικογένειες( 12-18) επί συνόλου 86 , και επεβλήθη εκτός των άλλων και η παρουσία Βούλγαρου Ιερέα. Για την εκκλησία που επυρπολήθη δεν υπάρχουν φωτογραφικά στοιχεία.
 Ενώ υπάρχουν για την εκκλησία του 1892 'οπως παρακάτω : 

και  για την ανακαινισμένο  πολιτιστικό  μνημείο.

Περισσότερες πληροφορίες , σύντομα στο Βιβλίο για τους Προσκυνητές και τα 16 προσφυγικά  χωριά  της Ανατολικής και Βόρειας Θράκης που το συγκροτούν !