Παρασκευή 7 Απριλίου 2017

Λαζαρίνες στο χωριό Σίδιον ή Σιαχίνκιο της Ανατολικής Θράκης αλλά και στο Χατζηλάρι (Προσκυνητές - Ροδόπης ) από το 1922 μέχρι το 1957








Η πιο σημαντική γιορτή των μικρών κοριτσιών στο χωριό Σίδιον ή Σιαχίνκιο της Ανατολικής Θράκης. Το έθιμο αυτό το συναντούμε κυρίως στα χωριά των Μαλγάρων και της Κεσσάνης της Ανατολικής Θράκης σ αυτήν την μορφή που θα σας περιγράψω. Λαζαρίνες κυρίως ντύνονται τα μικρά κορίτσια πριν την εφηβεία τους.'' Στην πατρίδα" ,τα κορίτσια δεν είχαν δικαίωμα να τραγουδήσουν κάλαντα Χριστουγέννων , Πρωτοχρονιάς και Φώτων . Σύμφωνα με τις πρώτες μου αφηγήτριες , την γιαγιά μου την Χρυσούλα Κουτράκη (το γένος Αλεξανδρίδη ) γεννημένη στο Σίδιο το 1918 , αλλά και την γιαγιά Παρασκευού Τσιπουρίδου (το γένος Τσομπανικολίδη)  γεννημένη επίσης στο Σίδιο  το 1905 "ήταν η καλύτερη γιορτή για τα κουρτσάκια". Μια μέρα πριν του Λαζάρου , μάζευαν λουλούδια για να κάνουν το καλάθι τους στολισμένο με άνθη. Σ αυτό θα έβαζαν τα  τα αυγά και τα γλυκά . Επίσης έκαναν μια κούκλα  πάνω σε ένα μακρύ  ξύλο που  στην άκρη του είχε με μια διχάλα(τσιατάλα). Εκεί  τύλιγαν διάφορα κουρέλια και πανιά και έκαναν μια κούκλα  που την έλεγαν  Λαζαρίνα. Την ήμερα που Λαζάρου , μετά την εκκλησία ,στολισμένες με την καθαρή φορεσιά τους , ξεκινούσαν να πουν τα κάλαντα . Η παρέα  συνήθως ήταν από 2-5  άτομα ,  σε κοντινή ηλικία. Οι δυο μεγαλύτερες κρατούσαν το καλάθι και την Λαζαρίνα (Κούκλα). Επίσης έβαζαν μέσα στα μαλλιά τους λουλούδια. Οι στίχοι που θυμόταν οι γιαγιάδες και μου τραγούδησαν ήταν οι εξής :
Ήρθιν ο Λάζαρος - Ήρθαν τα Βάγια / 'Ηρθιν κι η Κυριακή - Που τρων τα Ψάρια / Σήκου Λάζαρι κι μην κοιμάσι / Ήρθι  η μέρα σου και η χαρά σου / Ήρθιν  κι η Πασχαλιά / Μι τα κόκκινα τα αυγά  σου .
Μετά  την άφιξη των Σιανκιωτών στο Χατζηλάρι το 1922 , το έθιμο συνεχίστηκε  αυτούσιο μέχρι και το 1941.Στην Βουλγαρο-Γερμανική  κατοχή του (1941- 44 ) σταμάτησε για  κάποια κορίτσια που φοβόταν , και συνεχίστηκε μετά την απελευθέρωση  το 1944 μέχρι και το 1947, οπότε και ξανά - διακόπηκε ,με αφορμή τον Συμμοριτοπόλεμο και την υποχρεωτική εγκατάλειψη του χωριού μας 
για 2 ολόκληρα χρόνια ( 1947-48 ) στην γειτονική  Ξυλαγανή , Κομοτηνή , Μέση , και 'Αγιο Αθανάσιο Δράμας.
Όμως οι Λαζαρίνες "έζησαν" στους Προσκυνητές Ροδόπης  δυναμικά μέχρι περίπου  και το (1956-57)  και  εξασθένησαν σποραδικά μέχρι και το 1975 (σύμφωνα με την Κα Χρύσα  Παρασκελίδου . που τραγούδησε τότε τελευταία φορά). Τελευταία σήμερα μας διόρθωσε η Κα Ροδούλα  Κοκκινάκη , πως μέχρι το (1980 - 85) τραγουδούσαν τα κορίτσια .  Όπως μου διηγήθηκε η μητέρα μου Καρακωστίδου Πασχαλίτσα κοριτσάκι μικρό  κάπου στο (1946-47)  θυμάται τα κάλαντα με τις Λαζαρίνες ,  και με διαφορετικούς στίχους , και να τραγουδιέται κάποιες φορές και την Κυριακή των Βαίων .Επίσης θυμάται  την προσπάθεια τους να καταφέρουν να κάνουν μια κούκλα που να αντέξει όλη την ημέρα , αλλά και να παραμείνει όμορφη και να μην τους χαλάσει .

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου