Χριστουγεννιάτικα Έθιμα στους Προσκυνητές Ροδόπης.

Ένα χωριό , με πάρα πολύ πλούσια πολιτιστική κληρονομιά.  Πολλά έθιμα , και ιδιαιτερότητες, που δυστυχώς τείνουν να ξεχαστούν. Ένα  χωριό με πάρα πολύ μεγάλη προσφυγική σύνθεση ( 9 χωριά της Ανατολικής Θράκης και 1 χωριό της Βόρειας Θράκης) . Ενα χωριό παλαιότερα  γεμάτο ζωή , με 4-5 παιδιά κάθε οικογένεια μέσο όρο  . Από σήμερα και κάθε μέρα ως τα Χριστούγεννα   θα θυμίσουμε σ αυτούς που τα έζησαν και θα περιγράψουμε εν συντομία σ αυτούς που δεν τα γνωρίζουν μερικά έθιμα που γινόταν τα Χριστούγεννα στο χωριό μας. Ήταν και είναι η πιο σημαντική γιορτή της Χριστιανοσύνης και ανάλογα γιορταζόταν και στο χωριό μας. Όλα τα παιδιά περίμεναν πως και πως να έρθουν τα Χριστούγεννα , ώστε να κλείσουν τα σχολεία . Να χορτάσουν παιχνίδια .Να πάνε οι μανάδες τους στην Κομοτηνή να τα ψωνίσουν κάτι για τα Χριστούγεννα (συνήθως κανένα ρούχο). Που να βρεθούν χρήματα άλλωστε  για παιχνίδια και κούκλες όπως σήμερα. Την παραμονή θα πούνε τα κάλαντα ώστε να μαζέψουν τα δικά τους χρήματα .Θα τραγουδήσουν  πρώτα τα μικρά παιδιά μέχρι το απόγευμα και την σκυτάλη θα πάρουν οι έφηβοι που θα τραγουδήσουν την νύχτα. Θα κάνει η μαμά γλυκά . Θα στολίσουν το χριστουγεννιάτικο δέντρο , που θα φέρει ο μπαμπάς από το βουνό (αρδίτσι). Θα σφάξει ο μπαμπάς το γουρούνι  με τους συγγενείς και γείτονες. Θα  δώσουν στα παιδιά την φούσκα (την κύστη του γουρουνιού)  να την κάνουν μπάλα .Θα ξυπνήσουν την ημέρα των Χριστουγέννων για  να πάνε στην εκκλησία  για  να μεταλάβουν την θεία κοινωνία . Οι μαμάδες θα κάνουν Τυρόπιτες , Σουσαμό-πιτες , Κολοκυθό-πιτες και άλλα γλυκά όπως Κανταίφι , Σαργλί και Μπακλαβάδες με πολλούς ξηρούς καρπούς και δικά τους καλά ψημένα φύλλα όλες τις προηγούμενες μέρες . Θα ετοιμάσουν τους παραδοσιακούς κουραμπιέδες με το αγελαδινό ή πρόβειο βούτηρο και φυσικά  Μελομακάρονα. Τις προηγούμενες μέρες  οι νοικοκυρές θα ξεκινήσουν να σπάνε μύγδαλα και καρύδια ντόπια , ώστε να τα στουμπίσουν στο ''Στουμπιστίρι" η στο "Χαβάνι". Την παραμονή όλοι όσοι σκοπεύουν να πάνε για να μεταλάβουν , θα επισκεφθούν τους ανθρώπους που έχουν μαλώσει , αλλά και όλους τους  δικούς τους ανθρώπους και ο μικρότερος θα φιλήσει το χέρι του μεγαλύτερου και θα πάρει την συγχώρεση , ώστε να πάει απελευθερωμένος στην εκκλησία το πρωί. Λειτουργιές ψημένες με την ιερή  στάμπα από ξύλο θα πάνε στην εκκλησία  , για όλους όσους γιορτάζουν τα Χριστούγεννα και θα γράψουν τις ευχές τους σε ένα χαρτί να τις διαβάσει ο παππάς.  Τα  ΚΑΛΑΝΤΑ ΣΤΟ ΧΑΤΖΗΛΑΡΙ.  Οι παλαιότεροι θυμούνται πως ελλείψει χρημάτων τραγουδούσαν  για μια κουλούρα  ψημένη . Τις προηγούμενες μέρες  θα τις φκιάξουν οι γυναίκες  στον φούρνο τους. Οι μεγάλοι θα  ξεκινήσουν  να τραγουδούν από τις 8-9 το βράδυ ,μέχρι να χτυπήσει η καμπάνα το πρωί των Χριστουγέννων . Με το χτύπημα της Καμπάνας πήγαιναν στο πιο κοντινό λόφο(μπαίρι) και τραγουδούσαν το τελευταίο  δίστοιχο (Ντουβάς). Οι νοικοκυρές τους έδιναν  συνήθως ένα κομμάτι χοιρινό , και το κάρφωναν σε μια ξύλινη διχάλα (τσιατάλα).  Τις επόμενες μέρες  αντάλλασαν το κρέας  με χρήματα ή λουκάνικα με έναν χωριανό που είχε μηχανή του κιμά και έκανε και λουκάνικα .Μια άλλη  ξύλινη διχάλα , χρειαζόταν για να μαζέψουν τις κουλούρες που έψηναν οι νοικοκυρές . Λίγο αργότερα τα πράγματα βελτιώθηκαν και έδιναν αμύγδαλα , καρύδια και πίτες. Στην δική μου παιδική ηλικία ήταν επιτυχία  να πάρει κάποιος πάνω από 5 δραχμές. Οι περισσότεροι έδιναν  δεκάρες , μισή δραχμή  και 1 δραχμή ή ξηρούς καρπούς. Τις επόμενες μέρες  θα θυμίσουμε για άλλα χριστουγεννιάτικα ενδιαφέροντα.